Nếu việc máy tính chạy chậm xuất phát từ vấn đề về RAM, thì liệu giải pháp hợp lý là nâng cấp dung lượng bộ nhớ hay nâng cao tốc độ RAM? Bài viết sau đây PCMag sẽ phân tích để tìm ra câu trả lời cho thắc mắc này.
Tại sao lại cần RAM?
RAM đóng vai trò là khoảng không gian lưu trữ tạm thời mà bộ vi xử lý (CPU) sử dụng để trích xuất và xử lý dữ liệu.
Sự khác biệt giữa việc sử dụng RAM và bộ nhớ phụ trợ, như ổ đĩa cứng, là RAM cho phép mọi tương tác và công việc được xử lý tức thì. Trong trường hợp thiếu RAM, mỗi hoạt động của người dùng sẽ cần một thời gian đáng kể để hoàn thành, điều này rõ ràng sẽ làm giảm đáng kể chất lượng trải nghiệm sử dụng.
Nếu bạn phát hiện máy tính của mình chậm trễ khi mở các ứng dụng, có thể đã đến lúc cân nhắc việc nâng cấp RAM. Nguyên nhân là do máy tính cần phải chuyển dữ liệu từ RAM sang ổ cứng để xử lý. Dù ổ cứng có khả năng chứa dữ liệu nhiều hơn RAM, nhưng tốc độ của nó lại thấp hơn đáng kể.
Theo sự tiến bộ liên tục của công nghệ, ứng dụng và trò chơi hiện đại ngày càng yêu cầu nhiều RAM hơn để hoạt động mượt mà.
Sự khác biệt giữa dung lượng và tốc độ
Kích thước của RAM được đo bằng megabytes (MB), gigabytes (GB) hoặc terabytes (TB). Tăng kích thước RAM giúp giảm bớt việc phải dựa vào ổ cứng để lưu trữ dữ liệu tạm thời, làm cho máy tính hoặc laptop của bạn hoạt động ổn định hơn và tránh được tình trạng đơ, lag.
Tuy nhiên, khi máy đã có đủ RAM theo nhu cầu sử dụng, thì yếu tố quan trọng tiếp theo cần xem xét là tốc độ. Lúc này, việc chỉ đơn thuần tăng RAM có thể không còn là giải pháp tối ưu để cải thiện hiệu suất. Một lựa chọn khác là nâng cấp lên RAM có tốc độ cao hơn, ngay cả khi dung lượng không đổi.
Có một số chỉ số kỹ thuật ảnh hưởng đến tốc độ của RAM, bao gồm tần số hoạt động, quyết định băng thông (khả năng xử lý dữ liệu trong một đơn vị thời gian) và độ trễ, liên quan đến thời gian phản hồi của RAM đối với các yêu cầu.
Tần số của RAM, được đo bằng megahertz (MHz), là một chỉ số quan trọng với quy tắc “càng cao càng tốt”. Ví dụ, RAM DDR4 có tần số từ 1600MHz đến 3600MHz, trong khi RAM thế hệ mới DDR5 có phạm vi tần số từ 3200MHz đến 8400MHz.
Độ trễ được thể hiện qua một chuỗi số trên nhãn sản phẩm, như 16-18-18-38, và khác biệt với tần số, cho thông số này giá trị càng thấp càng được ưa chuộng.
Khi bộ nhớ của máy đã đạt đến mức cần thiết, việc tối ưu hóa tần số và giảm độ trễ có thể đóng góp vào việc nâng cao hiệu suất tổng thể. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là hiệu suất RAM cũng phụ thuộc vào khả năng của CPU. Nếu đã đạt tới giới hạn băng thông mà CPU có thể xử lý, việc tăng tần số của RAM sẽ không còn ảnh hưởng đến tốc độ của máy tính hoặc laptop nữa.
Lựa chọn dung lượng và tốc độ như thế nào?
Dung lượng RAM và tốc độ RAM bạn cần phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng của mình. Trước đây, 16GB RAM thường đủ cho hầu hết các tác vụ, nhưng hiện tại, nhiều người chọn nâng cấp lên 32GB, nhất là khi công việc liên quan đến chơi game hay chỉnh sửa video.
Dẫu vậy, cho nhiều người, 16GB RAM vẫn là đủ, trừ khi bạn làm việc chuyên sâu với đồ họa hay chơi game, thì việc chuyển lên 32GB chưa thực sự cần thiết.
Tốc độ RAM cũng phụ thuộc vào bo mạch chủ của bạn. Nếu mua RAM 3600MHz nhưng bo mạch chỉ hỗ trợ đến 3200MHz, thì RAM sẽ chỉ hoạt động ở mức 3200MHz.
Việc nâng cấp từ RAM DDR4 3200MHz lên DDR4 3600MHz có thể không mang lại nhiều cải thiện. Tuy nhiên, chuyển lên RAM thế hệ mới (DDR5) sẽ cải thiện đáng kể hiệu suất máy tính. Điều này đồng nghĩa với việc bạn cần nâng cấp cả bo mạch chủ và CPU để tận dụng hết khả năng của DDR5.
Dung lượng với tốc độ, cái nào quan trọng hơn?
Việc lựa chọn giữa dung lượng và tốc độ RAM quan trọng hơn phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng và loại công việc mà bạn thực hiện trên máy tính của mình.
- Nếu bạn thực hiện các tác vụ đòi hỏi nhiều bộ nhớ, như chỉnh sửa video, làm việc với các ứng dụng đồ họa nặng hay mô phỏng, dung lượng RAM lớn sẽ giúp cải thiện hiệu suất bằng cách cho phép bạn mở nhiều ứng dụng và xử lý dữ liệu lớn hơn mà không cần sử dụng đến bộ nhớ ảo (swap), điều này giảm thiểu sự chậm trễ do đọc/ghi ở ổ cứng.
- Trong trường hợp bạn thực hiện các tác vụ đòi hỏi tốc độ phản hồi nhanh từ hệ thống, như chơi game, làm việc với các ứng dụng thời gian thực hoặc thực hiện các công việc văn phòng cơ bản mà không sử dụng nhiều ứng dụng cùng lúc, thì tốc độ (xung nhịp và độ trễ của RAM) có thể mang lại lợi ích lớn hơn bằng cách cải thiện thời gian phản hồi tổng thể của hệ thống.
Tuy nhiên, cả hai yếu tố này thường đi đôi với nhau, và sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa chúng là cần thiết. Ví dụ, có một lượng RAM đủ lớn là quan trọng để đảm bảo rằng hệ thống có đủ tài nguyên bộ nhớ để thực hiện các tác vụ, nhưng một khi nhu cầu về dung lượng đã được đáp ứng, tốc độ của RAM có thể trở nên quan trọng hơn trong việc tối ưu hóa hiệu suất cho các tác vụ cụ thể.
Nói chung, không có câu trả lời duy nhất cho tất cả mọi người; quyết định nên tập trung vào dung lượng hay tốc độ phụ thuộc vào cách bạn dùng máy tính và những gì bạn mong đợi từ nó.
