CPU (Central Processing Unit) được mệnh danh là trái tim của máy tính. Khi bạn mở quá nhiều ứng dụng đồng thời, CPU có thể bị quá tải (sử dụng lên đến gần 100%). Trong trường hợp đó, máy tính sẽ phản hồi chậm chạp hơn thấy rõ. Để giải quyết vấn đề này và cải thiện hiệu suất của máy, bài viết này PCMag sẽ hướng dẫn bạn cách làm.
Nguyên nhân CPU có mức sử dụng cao lên đến 100%
Mức sử dụng CPU lên tới 100% có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Quá Nhiều Ứng Dụng và Tiến Trình Đang Chạy: Khi bạn mở quá nhiều chương trình hoặc ứng dụng cùng một lúc, đặc biệt là những phần mềm yêu cầu nhiều tài nguyên, CPU có thể bị quá tải.
- Virus hoặc Phần Mềm Độc Hại: Malware, spyware, hoặc virus có thể sử dụng tài nguyên CPU một cách âm thầm, dẫn đến việc tăng đáng kể mức sử dụng.
- Cập Nhật Phần Mềm hoặc Hệ Điều Hành: Các quá trình cập nhật đôi khi sử dụng một lượng lớn tài nguyên CPU khi chúng tải và cài đặt các bản vá.
- Tiến Trình Hệ Thống Windows: Một số tiến trình hệ thống như
svchost.exe,System Idle Process, hoặcWMI Provider Hostcó thể gặp lỗi hoặc xử lý các nhiệm vụ nền, gây ra tình trạng tải cao lên CPU. - Cấu Hình Phần Cứng không Phù Hợp: Máy tính với cấu hình phần cứng thấp hơn yêu cầu của phần mềm đang chạy có thể dẫn đến tải cao lên CPU.
- Lỗi Phần Mềm hoặc Trò Chơi: Các lỗi trong phần mềm hoặc trò chơi có thể khiến chúng yêu cầu nhiều tài nguyên hơn bình thường.
- Hệ Thống Làm Mát không Hiệu Quả: Khi CPU không được làm mát đúng cách, nó có thể tự giới hạn hiệu suất để tránh quá nhiệt, dẫn đến việc tăng mức sử dụng CPU hiển thị trên quản lý tác vụ.
- Driver Lỗi hoặc Lỗi Cấu Hình: Driver cũ hoặc lỗi, cũng như cấu hình hệ thống không chính xác, có thể gây ra việc sử dụng tài nguyên không hiệu quả.
Để giảm tải cho CPU, bạn cần xác định nguyên nhân cụ thể và áp dụng các biện pháp khắc phục phù hợp, như đóng các ứng dụng không sử dụng, quét tìm và loại bỏ malware, cập nhật driver và hệ điều hành, cũng như cải thiện hệ thống làm mát của máy.
14 Cách khắc phục CPU chạy lên 100% trên Windows 10/11
1. Khởi động lại máy tính
Để giải quyết nhanh chóng và dễ dàng nhất về vấn đề tình trạng CPU bị quá tải là khởi động lại máy tính của bạn.
Khởi động lại máy tính không chỉ giúp giải phóng bộ nhớ và ngừng các tiến trình đang hoạt động mà còn hỗ trợ việc áp dụng triệt để các bản cập nhật và vá lỗi. Tuy nhiên, nếu bạn liên tục phải đối mặt với tình trạng CPU sử dụng ở mức cao, biện pháp này có thể sẽ không mang lại giải pháp dài hạn.
2. Đóng các chương trình ngốn tài nguyên
Khi thấy máy tính của bạn chạy chậm và CPU đạt 100% sử dụng, mở Task Manager lên để xác định các ứng dụng đang tiêu thụ nhiều tài nguyên CPU.
Bước 1: Sử dụng tổ hợp phím Ctrl + Shift + Esc để khởi động Task Manager.
Bước 2: Tại tab Processes, click vào header cột CPU để sắp xếp danh sách theo mức sử dụng CPU, từ đó xác định các ứng dụng đang làm cho CPU quá tải.
Bước 3: Nhấp chuột phải vào bất kỳ ứng dụng nào ngốn nhiều tài nguyên và chọn End Task để dừng tiến trình đó.
Bước 4: Sau khi đã đóng tất cả các chương trình gây ngốn tài nguyên, hãy kiểm tra lại mức sử dụng CPU.
Chú ý: Bạn cần kiểm tra xem đó có phải là chương trình hệ thống hay không (tìm kiếm tên chương trình trên google) trước khi kết thúc nó.
3. Sử dụng Event Viewer để khắc phục sự cố
Event Viewer có thể giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân khiến CPU hoạt động ở mức 100%. Có khả năng một tiến trình hệ thống nào đó đang khiến CPU của máy tính bạn bị quá tải.
Bước 1: Nhấp chuột phải vào biểu tượng Windows ở góc dưới cùng bên trái của màn hình, sau đó lựa chọn Event Viewer.
Bước 2: Trong cửa sổ bên trái, di chuyển theo đường dẫn sau:
Applications and Service Logs -> Microsoft -> Windows -> WMI-Activity -> Operational
Bước 3: Bây giờ, bạn có thể tìm thấy các bản ghi lỗi (Error) gần đây bằng cách lướt qua danh sách sự kiện trong mục Operational. Với mỗi lỗi (Error) được ghi lại, hãy xác định ClientProcessId tương ứng.
Chú ý: Mỗi khi restart lại tiến trình, ClientProcessId sẽ thay đổi. Vì vậy việc kiểm tra các lỗi cũ hơn không có tác dụng gì cả.
Nếu nghi ngờ một trong những tiến trình trên đang gây ra mức sử dụng CPU cao thì bạn có thể sử dụng ID của nó để tìm ra trong Task Manager và kết thúc nó.
4. Tắt phần mềm diệt virus
Windows trang bị sẵn cho người dùng một giải pháp bảo mật tích hợp, được gọi là Windows Defender. Đây là công cụ bảo vệ máy tính khỏi các mối đe dọa từ internet, bao gồm virus và phần mềm độc hại.
Do đó, trừ khi thực sự cần thiết, bạn nên cân nhắc gỡ bỏ bất kỳ phần mềm diệt virus nào khác đã được cài đặt trên máy tính của mình, vì đôi khi chúng có thể gây ra vấn đề về hiệu suất, kể cả tình trạng CPU hoạt động ở mức 100%.
Đồng thời, việc virus hoặc phần mềm độc hại tồn tại trong hệ thống cũng có thể là nguyên nhân gây ra việc sử dụng tài nguyên CPU một cách không cần thiết, vì vậy hãy tiến hành quét toàn diện hệ thống để đảm bảo an toàn.
Bước 1: Các bạn nhấn phím cửa sổ windows, gõ Virus & threat protection và nhấn Enter.
Bước 2: Tiếp theo, sẽ chọn Scan options.
Bước 3: Chọn tùy chọn Full scan.
Bước 4: Cuối cùng nhấn Scan now để thực hiện quét toàn bộ máy tính.
5. Cập nhật driver và phần mềm
Hãy chắc chắn rằng tất cả các trình điều khiển, bao gồm cả GPU, bo mạch chủ, và trình điều khiển âm thanh, đều được cập nhật thường xuyên.
Bước 1: Ấn tổ hợp phím Windows + R, nhập devmgmt.msc và ấn Enter.
Bước 2: Trong trường hợp phát hiện bất kỳ thiết bị nào hiển thị dấu chấm than màu vàng, điều này báo hiệu cần Update.
Bước 3: Nhấp chuột phải vào thiết bị đó và lựa chọn Update driver.
Bước 4: Chọn Search automatically for drivers. Máy tính của bạn sẽ tự động tìm kiếm và cài đặt phiên bản driver mới nhất có sẵn.
Bước 5: Cập nhật xong, khởi động lại máy tính để áp dụng mọi thay đổi.
Lưu ý: bạn không nên sử dụng phần mềm bên thứ ba để update driver. Điều này rất dể làm PC dính virus hoặc phần mềm độc hại.
6. Vô hiệu hóa tính năng Superfetch
Superfetch là tính năng được thiết kế để cải thiện thời gian khởi động của các ứng dụng bằng cách học hỏi thói quen sử dụng của bạn và tiền xử lý ứng dụng trước khi bạn thực sự mở chúng.
Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi một lượng lớn tài nguyên phần cứng, đặc biệt là CPU, và đôi khi có thể khiến mức sử dụng CPU tăng cao không mong muốn.
Bước 1: Đầu tiên, các bạn nhấn tổ hợp phím Windows + R, sau đó gõ service.msc và nhấn Enter.
Bước 2: Tiếp theo, kéo xuống và tìm đến Superfetch serivice, sau đó click chuột phải vào nó và chọn Properties.
Bước 3: Ở trường Startup type, chọn Disabled.
Bước 4: Để hoàn tất, các bạn nhấn OK để lưu thay đổi và khởi động lại máy.
7. Điều chỉnh Windows về chế độ Best Performance
Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại RUN, gõ sysdm.cpl và ấn OK.
Bước 2: Tiếp theo, Các bạn chọn tab Advanced trong cửa sổ System Properties và nhấn vào nút Settings.
Bước 3: Tab Visual Effects sẽ liệt kế tất cả những hiệu ứng cũng như một số hiệu ứng đã mặc định được chọn.
Bước 4: Chọn tùy chọn Adjust for best performance sẽ bỏ tích tất cả các hiệu ứng.
Bước 5: Cuối cùng chọn Apply và OK để lưu cài đặt.
8. Tắt phần mềm Startup
Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager.
Bước 2: Click chọn tab Startup. Chọn tất cả các phần mềm và chương trình không cần thiết tự khởi động khi bật máy và nhấn vào nút Disable.
9. Reset Power Plan
Cài đặt quản lý các nguồn trên PC ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất máy tính. Khi máy tính được đặt trong chế độ tiết kiệm năng lượng, đặc biệt sau khi bạn điều chỉnh Power Plan, điều này có thể gây ra tình trạng sử dụng CPU cao hơn bình thường.
Bước 1: Nhấn phím cửa sổ windows, gõ control panel và chọn Control Panel.
Bước 2: Ở cửa sổ Control Panel, các bạn chọn Hardware and Sound -> Power Options.
Bước 3: Tiếp theo, Chọn Balanced ở mục Preferred plans, sau đó nhấn vào Change plan settings phía bên phải.
Bước 4: Cuối cùng, bạn chỉ cần nhấn vào Restore default settings for this plan để khôi phục lại cài đặt mặc định. Cửa sổ xác nhận xuất hiện, chọn Yes. Cuối cùng nhấn vào nút Save changes để lưu thay đổi.
10. Chỉnh sửa cài đặt trong Registry Editor
Tình trạng CPU đạt 100% có thể xuất phát từ việc sử dụng Cortana trên Windows 10/11. Do đó, việc kích hoạt Cortana có thể dẫn đến việc tăng cao mức sử dụng CPU. Nếu bạn không thường xuyên sử dụng Cortana, việc điều chỉnh cài đặt trong Registry Editor có thể giúp giải quyết vấn đề này.
Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + R, sau đó gõ regedit và nhấn Enter để mở Registry Editor.
Bước 2: Di chuyển theo đường dẫn sauHKEY_LOCAL_MACHINE -> SYSTEM -> CurrentControlSet -> Services -> TokenBroker
Bước 3: Nhấn chuột phải vào file Start ở khung bên phải và chọn Modify.
Bước 4: Chỉnh sửa trường Value data thành 4 và nhấn OK để lưu thay đổi.
Sau khi thay đổi, một vài tính năng của Cortana sẽ bị ảnh hưởng. Nếu thường xuyên sử dụng Cortana thì phương pháp này không phù hợp với bạn.
11. Tắt Windows Notification
Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + I để mở màn hình Settings.
Bước 2: Sau đó chọn System và click vào Notifications & actions ở thanh menu bên trái.
Bước 3: Tắt tính năng Get notifications from apps and other senders.
12. Cập nhật BIOS
Truy cập trang web chính thức của nhà sản xuất bo mạch chủ, tải xuống bản BIOS mới nhất dành cho máy tính của bạn và sao chép nó vào một ổ USB.
Bước 1: Nhấn phím cửa sổ và click vào biểu tượng Power.
Bước 2: Giữ phím Shift, sau đó chọn Restart.
Bước 3: Windows sẽ khởi động lại và hiện ra các tùy chọn Startup nâng cao.
Bước 4: Chọn Troubleshoot -> Advanced options
Bước 5: Tiếp đến chọn UEFI Firmware Settings Startup
Bước 6: Nhấn nút Reset, máy tính của bạn sẽ khởi động lại và vào màn hình quản lý BIOS.
Bước 7: Tìm kiếm tính năng cập nhật và chọn bản BIOS được lưu trong USB.
13. Vệ sinh máy tính
Thường xuyên vệ sinh máy tính định kỳ là việc làm cực kỳ quan trọng. Khi CPU trở nên quá nhiệt, hiệu suất của nó sẽ giảm, khiến cho máy tính không còn hoạt động trơn tru như thường lệ.
Quá trình làm sạch máy tính khá đơn giản: tắt máy và mở vỏ case ra, sau đó dùng vải mềm để lau chùi các bộ phận một cách cẩn thận. Việc này sẽ giúp cải thiện khả năng làm mát của hệ thống.
14. Cài lại Win
Trong trường hợp mọi giải pháp đã thử không hiệu quả, biện pháp cuối cùng bạn có thể cân nhắc là cài đặt lại hệ điều hành Windows hoặc thực hiện khôi phục hệ thống.
Bước 1: Nhấn phím cửa sổ windows và click vào biểu tượng Power.
Bước 2: Giữ phím Shift, sau đó chọn Restart.
Bước 3: Sau đó, Windows sẽ khởi động lại và hiện ra các tùy chọn Startup nâng cao. Tiếp theo, các bạn chọn Troubleshoot.
Bước 4: Tiếp theo mọi người nhấn vào Advanced options.
Bước 5: Đến bước này, mọi người chọn Startup Settings và ấn nút Restart để khởi động lại.
Bước 6: Ấn phím 4 để khởi động máy tính ở chế độ Safe Mode.
Bước 7: Sau khi hệ thống đã khởi động, nhấn phím Windows và nhập “system restore” sau đó chọn “Create a restore point“.
Bước 8: Trong cửa sổ mới xuất hiện, click vào “System Restore“.
Bước 9: Tiếp theo, chọn “Choose a different restore point” nếu có sẵn và nhấn “Next“.
Bước 10: Lựa chọn một restore point và click “Next” rồi “Finish“.
Những câu hỏi thường gặp
Khi CPU hoạt động ở mức 100%, người dùng thường có những câu hỏi sau:
- Tại sao CPU lại hoạt động ở mức 100%?
- CPU có thể đạt 100% do quá tải từ việc chạy quá nhiều ứng dụng cùng lúc, malware hoặc virus, driver lỗi, hoặc do các cài đặt hệ thống không tối ưu.
- Làm thế nào để giảm tải cho CPU?
- Đóng các ứng dụng không cần thiết, cập nhật driver và hệ điều hành, quét malware, tối ưu hóa cài đặt khởi động và điều chỉnh cài đặt năng lượng.
- Liệu việc CPU hoạt động ở mức 100% có hại không?
- CPU hoạt động ở mức 100% trong thời gian ngắn không gây hại, nhưng nếu tình trạng này kéo dài có thể làm giảm tuổi thọ của CPU và làm nóng máy, ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống.
- Làm thế nào để kiểm tra ứng dụng nào đang sử dụng nhiều CPU?
- Mở Task Manager (Ctrl + Shift + Esc), xem tab “Processes” và sắp xếp theo cột CPU để xác định ứng dụng sử dụng nhiều tài nguyên.
- Có nên vô hiệu hóa Superfetch/SysMain và Windows Search không?
- Nếu những dịch vụ này gây ra tình trạng sử dụng CPU cao, bạn có thể tạm thời vô hiệu hóa để kiểm tra xem hiệu suất có được cải thiện không.
- Cài đặt lại Windows có giải quyết được vấn đề không?
- Nếu các biện pháp khác không mang lại hiệu quả, cài đặt lại Windows có thể là giải pháp cuối cùng để loại bỏ phần mềm độc hại, sửa lỗi hệ thống và cải thiện hiệu suất.
- Có cần phải nâng cấp phần cứng không?
- Trong một số trường hợp, việc nâng cấp RAM hoặc chuyển sang SSD (nếu đang sử dụng HDD) có thể giúp giảm tải cho CPU và cải thiện hiệu suất tổng thể của hệ thống.
Những câu hỏi này giúp người dùng hiểu rõ về vấn đề CPU 100% và cách giải quyết, từ đó duy trì hiệu suất máy tính ở mức tốt nhất.
